vrijdag 19 december 2008

Harder werken door crisis?

Mensen zijn bang om hun baan te verliezen, dus gaan harder werken. In elk geval lijkt dat in China het geval. Enkele online-gamesites zagen daar in de weekend de normale groei van het aantal spelers, maar door de week ineens niet meer. Normaal was er een piek in het webverkeer rond 11.30 en 16.00 als mensen tijdens werktijd even gingen gamen, vlak voor de lunch of de huisrit. Dat gebeurt nu minder. Weer een positief effect van de crisis? Komen we er wel bovenop door dit soort terugkoppelingseffecten? Lees verder op de blog van Marc van der Chijs.

donderdag 18 december 2008

Obama en NAFTA

In Washington gaan volgens ThomasNet, Industrial Newsroom, volop geruchten als zou Obama het NAFTA-verdrag willen veranderen of zelfs opzeggen. Er zouden onvoldoende garanties voor goede arbeidsomstandheden en milieubescherming zijn in het verdrag. De NAFTA is de grootste vrijhandelsorganisatie (na de WTO, die 85% van alle landen omvat) Het is de vrijhandelszone van Canada, de Verenigde Staten en Mexico sinds 1994. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Europese Unie heeft het verdrag geen supranationalistische bedoeling, maar is het meer een internationaal verdrag. De drie landen verplichten zich importtarieven te verlagen of zelfs af te schaffen (een tolunie), restricties op buitenlandse bezittingen en investeringen op te heffen en het intellectueel eigendomsrecht van producten uit de andere lidstaten te respecteren. De waarde van de Amerikaanse handel met Canada en Mexico was in september 2008 8% hoger dan het jaar ervoor en 47% hoger dan 5 jaar geleden en 83% meer dan tien jaar terug. Verwacht wordt dat de Amerikaanse economie volgend jaar krimpt - voor het eerst sinds 1982 - met 2,5%.

dinsdag 16 december 2008

2025: moeten we doemdenken?

In de Zuid-Afrikaanse krant Mail&Guardian lees ik de volgende voorspellingen van de Amerikaanse National Intelligence Council (NIC) voor 2025:
* De Amerikaanse macht zal sterk afnemen, maar nog wel de grootste ter wereld zijn
* De Chinese macht, oa. door een sterke vloot, neemt sterk toe, het wordt de 2e economische macht in de wereld
* Westerse democratie levert aan aantrekkingskracht in tov. 'Chinees' staatskapitalisme
* Er komen meer Somalië's: falende staten waar overheden weinig te vertellen hebben
* Strijd om water, olie en grondstoffen neemt toe
* Bevolking in Europa en Japan krimpt, in Afrika, Azië, Latijns-Amerika snelle groei, in VS matige groei.
* Het is twijfelachtig of de VS tijdig zal overschakelen naar meer duurzame energie
* Hoge jeugdwerkloosheid en veel geweld in Midden-Oosten, waar nieuwe wapenwedloop dreigt
En zo sombert de NIC verder. Maar is dat eigenlijk gek voor een instituut dat bedreigingen voor de nationale veiligheid moet signaleren?

vrijdag 12 december 2008

De paus over globalisering


In zijn toespraak voor wereldvredesdag (1 januari aanstaande) getiteld "armoede bevechten is vrede bouwen" riep paus Benedictus de 16e wereldleiders op om minder aan wapens en meer aan ontwikkeling te besteden: "Globalisatie biedt kansen op vrede en ontwikkeling, als we een gedeelde ethiek ontwikkelen, gebouwd op de gemeenschappelijke principes van broederschap en verantwoordelijkheid. Open je hart voor de noden van de armen en doe alles wat mogelijk is om tot concrete hulp te komen."

donderdag 11 december 2008

Brunei: geen democratie, maar...?

Brunei kent geen kiesrecht, maar er is ook weinig maatschappelijke onrust. Of weet de Sultan - Hassanal Bolkiah - dat effectief binnenboord te houden? Hij klinkt in elk geval als een wijs bestuurder in een Indonesisch dagblad:
"In Brunei, our system of government has lived through seven hundred years and our country has persevered through good governance. Albeit several types of governments that exist in the region, there is one system that links them all. It is complex and closely bound in its own very old history but, in English, it can be defined as a 'Social Contract'. Like all contracts in any system, if it's maintained, we all succeed. If it lapses, we all suffer. The government is responsibel in providing its people confidence for the future. For us, this means providing maximum healthcare to all, good education from early childhood onwards, easy personal access to government and its departments and agencies, the rule of law applying to everyone and respect for each individual, each family and each community, whatever their background, culture or faith."


NB. Brunei is een boeddhistisch land, telt maar 380.000 inwoners, maakte zich in 1956 los van het Britse Imperium en wordt sindsdien absoluut geregeerd door de schatrijke sultan, die met een vermogen van 20 miljard dollar een van de rijkste mannen ter wereld is.

woensdag 10 december 2008

Vrouwenkiesrecht rukt op in Islamitische wereld

Ook in het meeste traditionele deel van de wereld zet de modernisering door. Zo kregen in de afgelopen 10 jaar de volgende islamitische landen - alle in Azië - vrouwenkiesrecht:

2002 Bahrein (ook voor mannen voor het eerst)
2003 Oman (alleen voor adviserend parlement: politieke partijen zijn verboden)
2004 Afghanistan
2005 Koeweit
2006 VAR Verenigde Arabische Emiraten
2008 Quatar (alleen voor adviserend parlement: politieke partijen zijn verboden)
2009 Saudi-Arabië (alleen voor adviserend parlement: politieke partijen zijn verboden)

dinsdag 9 december 2008

Eén munt

Ik betoog hier vaak in welk (hoge) tempo de globalisering zich voltrekt, maar aan de ander kant is er ook nog een lange weg te gaan: zo tellen de 192 landen in de wereld maar liefst 163 verschillende munteenheden. De wereldeconomie is pas echt een eenheid als we ook 1 munt hebben. Maar dat kan nog wel honderd jaar duren. De euro is trouwens eenzijdig - zonder afspraken met de EU - ingevoerd in Andorra, Kosovo en Montenegro en ook in Turkije en Turks-Cyprus wordt de munt geaccepteerd. Op dezelfde manier heeft Ecuador de Amerikaanse dollar ingevoerd in 2000. Dat kunnen steeds meer landen met een kleine en zwakke munt doen. Ze mogen de munten dan overigens niet zelf drukken.

maandag 8 december 2008

Globaal gaan of niet?

Veel bedrijven moeten beslissen of ze mee willen in de globalisering van markten. Moet een bedrijf een wereldwijde speler worden of niet? Om een weloverwogen beslissing te nemen moet een manager volgens Shilpa Kamath over 5 aspecten nadenken:

1. Identify Strategic business unit to audit: This step involves identifying the particular business unit for which the company is planning for globalisation.
2. Evaluate industry potential for globalisation: Market forces determine the customers’ receptivity to a global product; economic factors determine whether pursuing a global strategy can provide a cost advantage; environmental factors show whether the necessary supporting infrastructure is there; and competitive factors pro¬vide a spur to action.
3. Evaluate current extent of globalization: The current extent of globalization of SBU under study is evaluated from five dimensions such as market participation, product standardization, activity concentration, marketing uniformity and integration of competitive moves. .
4. Identify strategic need for change in the extent of globalisation: From the previous analysis, a firm’s extent of globalisation is compared with the industry potential. In case the firm’s extent of globalisation is less than industry potential, there is a need for global strategy for that firm. Then the next issue would be to check whether the firm has the internal ability to implement such global strategy.
5. Evaluate organisational factors: Organisational factors can support or undercut a business’s attempt to globalise. Therefore, taking a close look at how the organisation will affect the relative difficulty of globalisation is essential. Four factors affect the ability of an organisation to develop and implement global strategy:
1) organisation structure,
2) man¬agement processes,
3) people
4) culture

vrijdag 5 december 2008

Waarom Pol Pot?

Gisteren trok ik de vergelijking tussen extreme anti-globaliseringsideeën en Pol Pot.
Overeenkomsten:
* afkeer van globalisering, van vreemde invloeden, van het buitenland
* nationalistische blik, naar binnen gekeerd
* geweld wordt niet verwerpelijk gevonden om hoger liggende doelen te bereiken
* afkeer van de stad hebben ten gunste van het "idyllische leven" op het platteland.

Pol Pot joeg ook twee miljoen Cambodjanen uit Phnom Penh om een volledig agrarische zelfvoorzienende samenleving te creëren die begon in het jaar 0 (de jaartelling begon opnieuw) Zijn bewind kostte in 4 jaar tijd 1,3 mijoen Cambodjanen (1 op de 5) het leven.

donderdag 4 december 2008

"Mumbai'' succes voor anti-globalisering?

Jaja ze bestaan nog de gestaalde jaren '70 links-radikalen. Misschien niet meer in ons land, maar wel in de VS, waar ze een naam draagt als Jane Stillwater en een idealiste is die niet kan tegen onrecht, zoals ze zelf zegt. Stevig proza in OpEdNews, genietbaar opgeschreven, maar wel levensgevaarlijk qua ideeën. Ik moet erg aan Pol Pot denken...
"We all know about globalization -- it's what happens when corporate interests supersede national identities. Didn't we used to get told back in the 1970s and 1980s that this was a good thing -- a sort of peace-keeping corporate version of the United Nations? World peace through commerce? And then suddenly we poor outsourced schmucks began to realize that by allowing corporate interests to trump national interests, we were not creating a new peaceful world so much as massive mega-corporations were creating a vast world-wide cheap labor pool. And that globalization was just another form of warfare -- economic warfare. That's not good.
In addition, this new globalization movement also created interlocking situations where corporate hands secretively reached into every country in the world and took over the very functions of governments themselves. And they also took over political systems, even here in the U.S., making the decisions as to who was gonna be in charge of individual countries. It was the era of the "Economic Hit Man" and the "Jackals". The globalization octopus seemed to reach everywhere and have its tentacles into everything. There was no stopping it. Of course countries like the United States and Russia and China had tanks and guns and bombs but even they couldn't stop globalization -- or defend their individual countries against it. You just can't drop a nuclear weapon on Citigroup or Monsanto. Nations began to lose not only their own sovereignty but also the ability to protect themselves.

Until Mumbai.

What happened in Mumbai has taught us that the globalization octopus's tentacles CAN be cut off -- or at least damaged. The baby doesn't have to be thrown out with the bath water. A few surgical removals of globalization's central communications and exploitation headquarters and "Voila!" The octopus is forced back into its undersea cave."

woensdag 3 december 2008

Linkse en rechtse mythen over de economie

In US News van gisteren bestrijdt de Amerikaans-Iraanse topeconoom Nariman Behravesh linkse en rechtse mythen: "Een rechtse mythe is dat belastingverlaging altijd goed is. Maar belastingen op brandstof kunnen een goed sturingsmechanisme zijn: ze verhogen de opbrengst om in duurzame energie te investeren en remmen het gebruik van fossiele brandstoffen.
Een andere is dat immigratie slecht zou zijn voor de economie: dat is het juist niet. De Amerikaanse economie heeft migranten hard nodig, juist voor het slechtst betaalde werk. Veel dingen zouden duurder worden zonder migranten.
Een linkse mythe daarentegen is dat globalisatie slecht is. Verreweg de meeste economen geloven in de voordelen van globalisering. Een tweede stokpaardje van links is dat rijken zwaarder belast zouden moeten worden, omdat ze zo ontzien zouden worden. Maar nu al betaalt de 1% rijkste Amerikanen 25% van de belastingen en de 10% rijkste zelfs 50%."

dinsdag 2 december 2008

Klimaattop in Polen

Van 1 tot en met 12 december is in het Poolse Poznan de de klimaattop. Een belangrijke tussenstap tussen Kyoto 1997 en Kopenhagen 2009. In de Deense hoofdstad zal een nieuw wereldwijd klimaatakkoord worden gesloten. En dat zal, zoals het er nu uitziet, de steun krijgen van de Verenigde Staten. Barack Obama wil immers een leidende rol vervullen in de aanpak van de klimaatproblemen. Het Copenhagen Protocol maakt een goede kans om door alle landen van de wereld te worden ondertekend en dat is een enorme stap vooruit na het Kyoto Protocol.

maandag 1 december 2008

Naxalisme?

Had je er ooit van gehoord? Ik niet, in elk geval. Ik kwam het fenomeen tegen in dit berichtje over de negatieve effecten van globalisering in India, te weten: terrorisme en naxalisme. Het blijkt een stroming van gewelddadige communistische groepen in India te zijn. Deze naxalieten voeren in bepaalde regio's een verbeten guerillastrijd, getuige dit bericht van de Wereldomroep. Communistische partijen zijn overigens nog steeds vrij sterk vertegenwoordigd in het Indiase parlement: ze bezetten 59 van de 543 zetels, dus ruim 10%. (Vrijwel evenveel als bij de verkiezingen van 1971, toen ze 56 zetels telden, verdeeld over 5 partijen.)

woensdag 26 november 2008

Balkenende: Rijnlands model

Balkenende bepleitte gisteren op een discussiebijeenkomst van het CDA een veel sterkere focus op het Rijnlandse model (het continentaal Europese model dat mn. in Duitsland, Nederland en de Scandinavische landen bekend is: een overleg-economie waarbij werknemers, consumenten en aandeelhouders allemaal een sterke rol hebben, terwijl in het Angelsaksische model de nadruk ligt op de geldschieters, de aandeelhouders) Zo moeten aandeelhouders weer een echte band krijgen met het bedrijf waarin ze investeren. De afgelopen tijd zijn zij te veel gegaan voor winst op de korte termijn, terwijl een duurzame relatie nodig is, meent Balkenende.
Maar ook een aandeelhouder heeft niets liever dan een gezond bedrijf, wierp het Zuid-Hollandse CDA-lid Anton van Sluis tegen. „U ziet een tegenstelling tussen aandeelhouders en de samenleving.” Nee, wierp Balkenende tegen, er is geen tegenstelling. Maar nu zijn er perverse prikkels die ook voor aandeelhouders slecht zijn. Angelsaksische prikkels, namelijk winst uitdelen per kwartaal. Dat bevordert kortetermijndenken. (Bron: Happynews)

dinsdag 25 november 2008

Kansen van de crisis!

Vandaag in NRC Next:
een artikel van mij over de kansen van de crisis op de pagina's Zin

maandag 24 november 2008

Goed nieuws door slecht nieuws!

(bron: FD) Slecht nieuws bestaat nu ook in China. Grote misstanden, ongelukken en ander negatief nieuws waren tot voor kort in de gecensureerde Chinese staatsmedia zwaar ondervertegenwoordigd. In een wereld waar het medialandschap wordt bepaald door papieren kranten en tijdschriften is in een éénpartijstaat een effectief propagandabeleid ook eenvoudig uit te voeren. Het gebrek aan alternatieve nieuwsbronnen maakt dat mogelijk. Maar tijden zijn veranderd.

De opkomst van internet als alternatieve nieuwsbron heeft het censuurbeleid van de Chinezen onder grote druk gezet. Kon China vroeger een natuurramp en de gevolgen ervan met gemak een paar maanden of jaren stilhouden, in 2008 is dat niet langer mogelijk. Sterker nog, de Chinese overheid lijkt opeens veel transparanter te zijn geworden.

Neem de jongste golf van protesten in China. Van de taxistakingen in Hainan en Chongqing tot de gewelddadige rellen in de stad Longnan, ze worden inmiddels allemaal opvallend uitgebreid verslagen in de staatskranten. Een officiële aankondiging is er niet geweest, maar persbureau Reuters schrijft op basis van een anonieme bron dicht bij de propaganda-autoriteiten dat China de mediacontrole onlangs een flink stuk losser heeft gemaakt. Staatsmedia moeten 'breaking' nieuws voortaan zo snel mogelijk naar buiten brengen zonder daarvoor vooraf toestemming te vragen van de landelijke propaganda-autoriteit.

dinsdag 18 november 2008

Nederlandse stoel op G-20


Nederland op de G-20: eigenlijk geen lid toch er tussen gepiept. Nederland is de 16e economie in de wereld, heeft een van de grootste banken ter wereld (ING group) en pakte de kredietcrisis voortvarend aan. Drie redenen waarom Nederland toch werd uitgenodigd. De G-20 heeft het het stokje overgenomen van de G-8: een duidelijk signaal dat de macht in de wereld aan het schuiven is: zonder China en India gaat het niet meer. (En natuurlijk werd vooral geklaagd over de dure wijn die er geschonken werd: waarom zijn journalisten zo voorspelbaar?)

maandag 17 november 2008

Top bereikt verrassend veel

De G20-top van afgelopen weekend in Washington laat zien 'dat we gecoördineerde actie willen', zei staatssecretaris De Jager na afloop van de top. De belangrijkse afspraken die er gemaakt zijn:
* de financiële markten gezond maken door betere regels en scherper toezicht door instellingen als het IMF en de Wereldbank
* de verkeerde prikkels in de financiële wereld aanpakken, dat gaat onder meer om bonussen die het nemen van risico's op korte termijn bevorderen
* protectionisme tegengaan, 'bij een vrije wereldhandel heeft iedereen uiteindelijk iets te winnen'.
De leiders van de twintig belangrijkste economieën bespraken de huidige internationale financieel-economische situatie. Staatssecretaris De Jager (Financiën) verving minister-president Balkenende, die vanwege het overlijden van zijn vader naar Nederland terugkeerde. De stemming op de top was volgens De Jager: 'We kunnen de crisis de baas. De situatie niet onderschatten, maar we weten wat ons te doen staat. Een crisis als we nu meemaken, moeten we in de toekomst zien te voorkomen.' Inclusief de Europese Unie is hier 90% van de wereldeconomie vertegenwoordigd. Wij laten samen zien dat we gecoördineerde actie willen. Dat is een heel belangrijk signaal."

vrijdag 14 november 2008

VN: religie nooit excuus voor geweld

De algemene vergadering van de VN-veilgheidsraad sprak gisteren uit dat religie nooit een excuus kan zijn voor terrorisme of geweld tegen onschuldigen. 70 landen waren op de VN-conferentie over religie gisteren en eergisteren. Alle 192 leden waren uitgenodigd. Sprekers waren onder andere: koning Abdullah van Saudi-Arabië, president George W. Bush, preniers Gordon Brown en Shimon Peres, de Afghaanse president Hamid Karzai, de Jordaanse koning Abdullah en de Pakistaanse president Asif Ali Zardari. Secretaris-generaal Ban Ki-Moon waarschuwde dat globalisatie ook voor toenemende conflicten tussen gemeenschappen kan leiden. Culturele grenzen vervagen, nieuwe media brengen samenlevingen dichter bij elkaar dan ooit, islamofobie en anti-semitisme zijn nog springlevend. Lees verder

donderdag 13 november 2008

Geweld in de wereld neemt snel af

Gisteren verscheen een artikel van mij in FD (het Financieel Dagblad) over het afnemende geweld in de wereld. Hier is het stuk te lezen in pdf.

woensdag 12 november 2008

Slotverklaring voorstel G20 van de Amerikaanse regering

Bron: weblog van Dani Rodrik

We, the leaders of the G20 nations, have come together to develop a common action agenda to prevent the further spread of the financial crisis and to ensure that the consequences for output and employment are minimized. We are pleased that G7 member governments have agreed to engage in an appropriate degree of fiscal expansion to stimulate their economies. While the degree of reflation of different economies can be best evaluated by policy makers in individual countries, we believe joint action on this front will be more effective than isolated changes in policy.

We also call on countries with large current account surpluses to adopt policies that boost domestic demand. China has a particularly important role to play here, and we are happy to report that the Chinese government has decided to embark on a significant program to increase domestic consumption—both private and public—by boosting spending on infrastructure, health, education, and social transfers.

We are particularly concerned that the financial crisis, which has already hit emerging markets, will have even more serious consequences in the weeks to come for the stability of their banking and financial systems. We welcome the creation of the new Short-Term Liquidity Facility (SLF) at the International Monetary Fund, and the Federal Reserve’s new swap facilities for four emerging market economies. These countries are the casualty of financial excesses that are not the result of their own doing. So we emphasize that access to the SLF will be available to all developing countries that are adversely affected by the financial turbulence emanating from the subprime fallout.

Further, G7 member governments emphasize that they stand ready to expand these facilities as needed, in case they are not sufficient to restore stability to markets. We also welcome the decision by the Chinese government, described in greater detail in the accompanying communiqué, to make available part of its foreign currency reserve assets towards an expanded swap facility in support of global financial stability.

The weeks and months ahead will be trying times for economic policy makers everywhere, as they try to contain the fallout for output and employment. Raising trade barriers against imports will be a temptation, especially when currencies fluctuate so much. But the experience with the Great Depression teaches us that this is the surest way to magnify the costs of the crisis, and to spread it to other countries. Hence the most serious challenge for the global trading regime at the present is to ensure that the financial and economic crisis does not lead to a vicious cycle of protectionism, greatly exacerbating the economic downturn.

So we jointly commit ourselves in public to not raising protectionist barriers in response to perceived threats to employment from imports. We further ask the secretariat of the World Trade Organization to monitor and report unilateral changes in trade policy, with the purpose of “naming and shaming” G20 members that depart from this commitment.

The unfolding financial crisis has made it amply clear that we need a new regulatory approach to finance—both domestically and internationally. The rules that govern financial globalization need to be rethought to ensure that finance serves its primary goals—allocate saving to high-return projects and enhance risk-sharing—without leading to instability and crises. Our discussions have revealed that there exist great differences amongst us with respect to our respective needs and therefore with respect to how to achieve these ends. A key challenge will be therefore to strike an appropriate balance between common international regulations, on the one hand, and space for domestic approaches that may diverge from harmonized regulations, on the other. Recent experience has taught us that there may need to be a greater role for the active management of international financial flows by governments.

Designing the new traffic rules for international finance, as it were, will take considerable time and thought. We have asked our ministers of finance to establish a high-level working group that will convene as soon as practically feasible to seek wider input, and craft a framework for discussion among heads of governments. Despite our differences on the details, we share a common goal: to make international finance safe for the world economy—and not the other way around.

dinsdag 11 november 2008

De G-20 geeft hoop

Aanstaand weekend komt de G-20 in Washington bij elkaar om de financiële crisis het hoofd te bieden. Ook medewerkers van Obama zullen daarbij aanwezig zijn.
Er wordt door wereldleiders meer van dit forum verwacht dan de oude samenwerkingsverbanden. De G-8 en de permanente leden van de VN-veiligheidsraad vormen een door het westen en Europa gedomineerde gezelschappen, die een afspiegeling zijn van de oude wereld. De G-20 is al een veel betere afspiegeling van de 21e eeuwse wereld. Nederland zou er op grond van de omvang van zijn economie ook bijhoren (we zijn no 16 qua BNP) maar we zijn via de EU vertegenwoordigd. Bovendien wilde men dat alle continenten vertegenwoordigd zouden zijn, dus Zuid-Afrika ging voor. Overigens wil Balkenende wel graag komen en Sarkozy steunt hem daarin.

De leden:
Argentina
Australia
Brazil
Canada
China
France
Germany
India
Indonesia
Italy
Japan
Mexico
Russia
Saudi Arabia
South Africa
South Korea
Turkey
United Kingdom
United States
European Union

maandag 10 november 2008

Vijf legale kernmachten + drie illegale


Het Amerikaanse leger kost 46% van alle defensie-uitgaven in de wereld en is daarmee groter dan het Romeinse leger op zijn hoogtepunt. De VS was ook de eerste kernmacht (sinds 1945) daarna volgden Rusland (1949), Groot-Brittanië (1952), Frankrijk (1960)en China (1964). Toevallig (?)ook net de 5 permanente leden van de VN-veiligheidsraad. In 1967 werd het non-proliferatieverdrag gesloten, dat verdere verspreiding van kernwapens verbood. Maar toen Israël in 1979, geheel tegen dit verdrag in, zijn eerste kernproef hield, werd dit oogluikend toegestaan. Niet formeel, want Israël weigert te erkennen of ontkennen dat het een kernwapen heeft. Dat India (sinds 1974), een van de nieuwe supermachten, een kernwapen wilde voor prestige en als tegenwicht tegen China, hoeft niet te verbazen. En dat aartsrivaal Pakistan (1998) dan ook een bom wil, ook niet. Natuurlijk mag de wereldgemeenschap Iran en Noord-Korea geen kernbom toestaan: hoe meer landen kernwapens hebben, hoe onveiliger de wereld. Maar de houding van de VS is natuurlijk wel hypocriet. Als Israël geen bom had gehad, had Iran zich ook niet bedreigd hoeven voelen. Wanneer komt er eens een einde aan de nasleep van WO II in de internationale politiek?

vrijdag 7 november 2008

Fareed Zakaria over Obama

Beste mensen, ik kan er nog even geen genoeg van krijgen. Er is zelfs een heuse Obama-fanclub in Nederland. Fareed Zakaria, vooraanstaand Amerikaans denker en Indiër van geboorte spreekt zijn steun uit voor Obama. Cynische Nederlanders zeggen: "Jaja, mooie woorden, maar wat kan hij daarvan waarmaken?" Maar die mooie woorden hebben al een waarde op zichzelf. Belangrijke speeches van Amerikaanse presidenten - denk aan de Four Freedoms speech van Roosevelt op 6 januari 1941 - kunnen een grote emotionele en symbolische impact hebben. Als mensen enthousiast raken en in beweging komen, is een speech dus een 'daad' van een president. Het sluiten van Guantanamo Bay, een échte daad, zou ook vooral van betekenis zijn om zijn symbolische waarde: omdat die beslling ergens voor staat: een andere kijk op de wereld.

Zakaria: "Let's be honest: neither candidate has past experience that is relevant to being president, except that they have now both run large, multiyear, multimillion-dollar, 50-state campaigns. By common consent, McCain's has been chaotic and ineffective, while Obama has run a superb operation, and done so with little of the drama and discord that usually plague political machines. This is the case for Obama on substance, which is the most important criterion. But symbolism is also a powerful force in human affairs. Imagine what people around the world would think if they saw America once again inventing the future. And imagine how Americans would feel if they saw their country once again fulfilling its founding creed of equal opportunity, if they saw that there really were no barriers in their country, not even to the highest office in the land, not even for a man with a brown face and a strange name. I admit to a personal interest. I have a 9-year-old son named Omar. I firmly believe that he will be able to do absolutely anything he wants in this country when he grows up. But I admit that I will feel more confident about his future if a man named Barack Obama became president of the United States."

woensdag 5 november 2008

YES WE CAN!

Een fragment uit een opinie-artikel van mij over de kansen van de crisis:
"Barack Obama’s aanhang werd groter door de financiële crisis. Die betekende zijn vuurproef, en hij bewees zich als crisismanager: vol zelfvertrouwen, koersvast en glashelder. McCain daarentegen zwabberde en leek onzeker, kon alleen ‘tax-cuts’ roepen, in een versleten jaren ‘80 reflex. De Amerikanen snakten naar verandering. En dat is toe te juichen vanuit mondiaal perspectief. McCain was de man van en voor small-town Amerika. Obama is daarentegen de gedroomde president voor een groot deel van de wereldbevolking. Afrikanen zien hem immers als een zoon van hun continent, en in het Islamitische Indonesië is hij ook populair. Hij is de verpersoonlijking van de geglobaliseerde wereld: een blanke moeder uit Kansas, een zwarte vader uit Kenya en opgegroeid in Hawaï, Indonesië en de VS. Hij brengt hoop door van energie, gezondheidszorg en armoedebestrijding ‘key-priorities’ te maken. Het anti-Amerikanisme en daarmee de spanningen in de wereld zijn al gehalveerd door zijn aantreden. Obama, een man met de overtuigingskracht van King en Kennedy. Hij zal niet de perfecte president zijn, zo heeft hij al beloofd: die bestaat immers niet. Maar hij is wél de juiste man op de juiste plaats op het juiste moment."

dinsdag 4 november 2008

De 7 pijlers van westerse wijsheid

Ik ga nog even door op Kishore Mahbubani, die het in het interview met Claire Polak gisteren terloops aan de 'seven pillars of Western wisdom’ refereerde. Ik heb even opgezocht welke hij bedoelde.(bron: Tegenlicht)

De opkomst van de Chinese en Indiase economie is te danken aan de ‘zeven pilaren van Westerse wijsheid’, ontleend aan de Westerse succesformule voor economische ontwikkeling:

De vrijemarkteconomie: de basisprincipes van de vrijemarkteconomie zijn inmiddels door vele Aziatische landen overgenomen. De vrijheid van ieder individu om zijn arbeid te verkopen of kapitaal te investeren zorgt voor de enorme economische groei in Azië.

Wetenschap en technologie: Europa stond de afgelopen twee eeuwen aan de top van de wetenschap en technologie. Dit is niet langer het geval. In 2010 zal 90 procent van de afgestudeerde wetenschappers in Azië wonen. Als deze voorspelling uitkomt, betekent dit een enorme verschuiving in de globale kennis van wetenschap en technologie (bron: Time Asia Magazine oktober 2006).

Meritocratie: iedereen moet gelijke kansen krijgen om zich te ontwikkelen en een bijdrage te leveren aan de samenleving. Op deze manier is elk individu een potentiële bron van kennis en worden talenten uit alle lagen van de samenleving gebruikt voor vooruitgang.

Pragmatisme: in de 19e eeuw (tijdens de Meiji Restauratie) was Japan succesvol in het overnemen en combineren van succesvolle Westerse gebruiken met Japanse traditionele kennis. Hierdoor transformeerde Japan zich in een korte tijd tot een economische en politieke grootmacht. De pragmatische instelling werd later overgenomen door omliggende Aziatische landen. De grootste pragmatist uit de Aziatische geschiedenis is volgens Mahbubani Deng Xiaoping. Een van zijn beroemde uitspraken luidde als volgt: ‘It does not matter whether a cat is black or white; if it catches mice, it is a good cat.’

Vrede: zonder een ‘culture of peace’ is de opkomst van China als moderne natie vrijwel onmogelijk. China neemt een voorbeeld aan Europa door zich te richten op economische ontwikkeling in plaats van militaire ontwikkeling.

Rechtsstaat: Azië kent een geschiedenis van regerende elites die boven de wet stonden. Volgens Mahbubani is het zonder een moderne rechtsstaat, die alle burgers gelijk stelt, onmogelijk een moderne economie en samenleving op te richten. De overname van de moderne Westerse rechtsstaat uit zich in de ontwikkeling van functionele wetten.

Onderwijs: het onderwijs naar Westerse maatstaven in Azië is inmiddels toegankelijk geworden voor een groot deel van de bevolking. Nu de enorme populatie van Azië hiervan geproefd heeft, is de groei van het aantal studenten in het onderwijs enorm.

maandag 3 november 2008

Dit moet je zien: visie in Buitenhof

Als gast in Buitenhof Kishore Mahbubani. De Singaporees studeerde filosofie in eigen land en in Canada. Hij werd diplomaat en was ambassadeur bij de Verenigde Naties. "De wereld is fundamenteel aan het veranderen, en die verandering wordt maar heel matig begrepen. Er komt een einde aan de westerse dominantie in de wereld."

vrijdag 31 oktober 2008

Top 10 meest geglobaliseerde steden ter wereld

De Chicago Council on Global Affairs en het Foreign Policy magazine, voerden een studie uit naar de mate waarin's werelds grootste metropolen aangesloten zijn op de rest van de wereld, kortom 'geglobaliseerd zijn'.

Voor de Global Cities Index, werden tientallen factoren onder de loupe genomen op zakelijk gebied, internationaal-bestuurlijk, etnische diversiteit, culinaire variatie, informatie-uitwisseling, politieke betrokkenheid en culturele bagage. De uitslag is niet zo verrassend:

1. New York
2. Londen
3. Parijs
4. Tokio
5. Hong-Kong
6. Los Angeles
7. Singapore
8. Chicago
9. Seoul
10.Toronto

Amsterdam staat 23e en Brussel 13e.

donderdag 30 oktober 2008

Johan Norberg promoot globalisatie

Interessante film die de Zweed Johan Norberg maakte: waarom globalisering en de wereldwijde vrije markt zorgen voor een betere wereld en minder armoede: twee miljard mensen zijn uit de armoede opgetield in de afgelopen 3 decennia. Honderdvijftig jaar gelden was Zweden armer dan de meeste Afrikaanse landen nu...
Norberg reist naar Taiwan, Vietnamen en Kenya

woensdag 29 oktober 2008

Stiglitz over globalisering

In zijn boek "Globalization and it's discontents" schrijft Nobelprijswinnaar in de economie Joseph Stiglitz:
"I believe that globalization—the removal of barriers to free trade and the closer integration of national economies—can be a force for good and that it has the potential to enrich everyone in the world, particularly the poor. But I also believe that if this is to be the case, the way globalization has been managed, need to be radically rethought."
De huidge kredietcrisis geeft daarvoor mogelijkheden: overheden krijgen meer grip op de mondiale ontwikkelingen die tot nu toe vooral door kapitaal en markt gestuurd werden.

dinsdag 28 oktober 2008

Risico's blijven nemen

Er loopt maar een dun lijntje tussen welbewust risico's nemen en onverantwoord gokken. Nu kermt iedereen over de onverantwoord gedrag van bankiers en beleggers.
Maar een paar dingen worden daarbij wel snel vergeten: de wens van de regering Bush om ook arme gezinnen aan een eigen woning te helpen was natuurlijk gewoon sociaal, ronduit links beleid. Als het goed was uitgepakt was iedereen enthousiast geweest...
Risico's nemen vormt de kern van het kapitalisme. Dat moeten we dus blijven doen, anders kunnen we innovaties en doorbraken in bijvoorbeeld de energievoorziening - bijvoorbeeld een radikaal nieuw type zonnecel - wel vergeten. Het zijn riskante investeringen waarvoor je in 2 van de 3 gevallen niets terugrijgt. En toch is dat de enige manier om de samenleving vooruit te krijgen. Zoals Friedman zegt: welke bankier zou onder de huidige omstandigheden ooit twee jongens krediet willen geven die met een zoekmachine willen maken die "google" heet en waar de "I'm feeling lucky" functie op zit?

maandag 27 oktober 2008

Energierevolutie in Duitsland

Duitsland wist al 10% van zijn electriciteit door wind op te wekken, maar nu groeit ook de zonne-energielevering aan het net enorm: van 2006 op 2007 verdubbelde deze van 0,3 naar 0,6%. Als die snelle groei doorzet, kan Duitsland al rond 2015 op 10 of zelfs 20% zonne-energie zitten! Kijk ook naar deze uitzending van Tegenlicht over de revolutie in de zonne-energie..

vrijdag 24 oktober 2008

Obama, symbool van de globalisering

Colin Powell legde afgelopen maandag een zeer krachtig statement af om Obama te steunen- terwijl hij zelf republikein is en Defensieminister was onder Bush. Ruim zeven minuten genieten.

In The Hindu van vandaag zegt Obama India als een van zijn belangrijkste partners in de 21e eeuw te zien. Dat kenmerkt het verschil met McCain. McCain is de man van rechts, blank, small-town Amerika, Obama is de kandidaat van iedereen, zelfs buiten de VS. Ook Afrikanen zien hem als "een van ons" en in Indonesië is hij populair. Hij is de verpersoonlijking van de geglobaliseerde wereld: een blanke moeder uit Kansas, een zwarte vader uit Kenya en opgegroeid in Hawaii, Indonesië, LA en New York!

donderdag 23 oktober 2008

Muziek en globalisering

In de online editie van The Australian , het grootste nationale dagblad aldaar, een interview met musicoloog Huib Schippers (NL-vooruders, dat kan niet missen) :"Globalisation has led to many good things for music such that you can listen to any kind of music anywhere by downloading it from YouTube or listening to it on your iPod. But it is also a threat to a number of small musics that have been overrun," Schippers tells the HES. "Ideologues and moralists lack a sense of humour at the best of times, and the Vietnamese communists had repressed ca tru music for being decadent. But while the likes of tango and rai music have survived repression and thrived, ca tru remains on the verge of extinction. In 2006, the only singing masters left were grandmothers. Schippers is set to include ca tru in his worldwide project that will investigate why, in a globalised world, some music has adapted and grown in popularity while other valuable musical culture is in danger of being lost. The project aims to uncover the secrets of longevity for music types and come up with ways and initiatives to make threatened music more sustainable, whether it is ca tru in Vietnam or the music of indigenous Australians.

woensdag 22 oktober 2008

Barroso over de crisis

EU-voorzitter Barroso sprak gisteren de 27 leden tellende Europese Commissie toe: "EU-US co-operation will be essential – not only to get us out of this crisis, but even more to avoid another one. In this respect, the discussions President Sarkozy and I had with President Bush last weekend were a major step forward. But it is not enough: we have to get other major players on board. I will be going to China later this week where I will raise this issue with the Chinese President and Prime Minister and with our other Asian partners at the ASEM Summit. We need a critical mass of players involved. The goal should be to devise a system of global financial governance adapted to the challenges of the 21st century – in terms of efficiency, transparency and representation. Europe is leading the way – and this is something we can collectively be proud of. And I want to work with this Parliament to make a forceful European contribution to this international debate."

dinsdag 21 oktober 2008

Op tv over globalisering

Precies een week geleden werd ik uitgenodigd voor het live-tv programma Soeterbeeck,
bij de Kro/Rkk. Het wil actuele zaken vanuit Katholiek perspectief belichten, telt zo'n 140.000 kijkers en wordt meestal gepresenteerd door Wilfried Kemp. Aanleiding voor mijn uitnodiging was een opiniestuk in Trouw over de kansen die de kredietcrisis biedt. Ik zat in de tweede uitzending volgens de nieuwe opzet, waarbij drie gasten meerdere discussie-onderwerpen behandelen, eerst een aantal kleine uit de actualiteit van die dag. De andere deelnemers aan de discussie waren dit keer: René Paas, voorzitter CNV en vaste side-kick Antoine Bodar. Dat was best leuk en spannend, ik deed het volgens velen goed - ik gaf mezelf een 7 , lurkte teveel aan het water, zei in het begin te weinig en keek te roofvogel-achtig - en ben nu in ieder geval van m'n live tv-angst af. De presentatrice was minstens zo zenuwachtig als ik: ze haalde zelfs enkele keren Soeterbeeck en Goutbeek door elkaar en maakte er Soutbeek van. Kijk hier voor de uitzending, schuif door naar 15.25, daarna kom ik nog 7,5 minuut aan het woord...

maandag 20 oktober 2008

Kan een mens vliegen?

Een vriend van Thomas Friedman vertelde hem: "Als je van een flat van 80 verdiepingen hoog springt, kun je 79 verdiepingen lang denken dat je kunt vliegen. Pas op het allerlaatst wordt duidelijk dat dat niet klopt. Zo hebben de VS de afgelopen decennia geleefd. We dachten dat we konden vliegen."

donderdag 16 oktober 2008

Universiteiten wereldwijd in de slag om student

10.000 universiteiten zijn wereldwijd met elkaar in competitie om de beste studenten te trekken. Prestige is daarbij een belangrijk argument voor talentvolle leerlingen, die steeds vaker over de grens studeren: in Australië verdubbelde het aantal Indiase studenten in 1 jaar. De jaarlijkse top-100 wordt dus gretig gelezen. De tien beste van 2008 liggen allemaal in de VS of Groot-Brittanië. In dat laatste land studeren tegenwoordig al meer dan 330.000 studenten van overzee
(14% van de 2,3 miljoen) waarvan 51.000 Chinezen, in Australië 167.000 (17% van de 984.000) waarvan zo'n 29.000 uit India. (In Nederland ligt het percentage buitenlandse studenten veel lager, rond de 8%)
1 HARVARD University, Cambridge/Boston, Massachusetts, United States
2 YALE University , New Haven, Connecticut, United States
3 University of CAMBRIDGE, United Kingdom
4 University of OXFORD, United Kingdom
5 CALIFORNIA Institute of Technology (Caltech) Pasadena (LA), United States
6 IMPERIAL College London, United Kingdom
7 UCL (University College London), United Kingdom
8 University of CHICAGO, United States
9 MIT (Massachusetts Institute of Technology) Cambridge/Boston, United States
10 COLUMBIA University, New York City, United States

maandag 13 oktober 2008

Soros over de VS

Miljardair en weldoener George Soros - u weet wel, van het Open society institute waar onze Mabel Wisse Smit directeur Europa voor is - ziet in een interview met Reuters een einde komen aan de dominantie van de VS-geleidde marktsysteem dat de wereldwijde economie domineerde met schulden en deregulering vanaf de jaren '80.
"De VS waren de spaargelden van de wereld als een spons aan het opzuigen. Dat spel is nu uit. Het grenzeloze vertrouwen in de markt begon onder Thatcher en Reagen is ten einde. Dat markten zelf-corrigerend werken blijkt een misvatting. "You can go a very long way. But in the end, reality rears its ugly head."

vrijdag 10 oktober 2008

Professional Gamblers


"I believe that our industrial and economic system is made for individual men and women and not individual men and women for the benefit of the system. I believe in the sacredness of private property, wich means I do believe that it should not be subjected to the ruthless manipulation of professional gamblers and the corporate system." Franklin Delano Roosevelt, 1932

dinsdag 7 oktober 2008

"Opgelucht dat ze van hun troon gestoten zijn"

Citaten uit het interview met Herman Wijffels, topman bij de Wereldbank, formateur van ons kabinet en ex-Rabo-bestuurder, afgelopen zaterdag in Trouw:
"Vanaf het einde van de jaren ’80 ben ik steeds sceptischer geworden over het financiële stelsel van Wall Street. Ik vergeleek het met trapezewerk, hoog in de nok van het circus. De financiële sector ging steeds minder verband houden met wat zich beneden op de grond afspeelde in het leven van mensen. Het is dan ook logisch dat die hele boel op een gegeven moment naar beneden lazerde. Het keiharde Wall Street-kapitalisme zette de natuurlijke verhoudingen op zijn kop. Voor mij draait de economie om behoeftes van mensen. De financiële sector is daaraan dienstbaar. Maar Wall Street gooide na de val van de Muur de dienstbaarheid overboord en trok de hele koek naar zich toe. In de VS slokt de financiële sector veertig procent van de winsten op, terwijl daarin maar tien procent van de mensen werkt. In mijn Rabotijd heb ik me er hevig tegen verzet dat de bank in de marktgolf mee zou gaan. We zijn toen uitgelachen. ’Waarom gaan jullie ook niet naar de beurs?’Maar ik ben trots dat de Rabobank zijn ziel heeft behouden en doet waartoe ze opgericht is: mensen de financiële mogelijkheid geven om wat van hun leven te maken. Ik claim het niet als mijn verdienste, maar het is geen toeval dat de Rabobank in deze turbulente tijden een oase van rust is. Ik heb geen centje medelijden met de Wall Street-jongens. Ik ben opgelucht dat ze van hun troon gestoten zijn.”

maandag 6 oktober 2008

Globaliseringsgesprek bij de voordeur

Als ik de jongste - Jitse – met de fiets naar school gebracht heb en mijn fiets voor ons huis op slot zet, zie ik aan de overkant van de straat onderzoeksjournalist Michel Robles fietsen. Hij steekt over voor een praatje. Hij vertelt dat hij een vriendin uit Singapore heeft en dat hij zich daar verbaasd heeft over de efficiënte en effectiviteit waarmee ruimtelijk beleid gemaakt wordt. “Er wordt hoog gebouwd, zodat er veel groen is - prachtige parken die ook voor waterwinning dienen - en er wordt rekening gehouden met de geschiedenis bij de bouw. Bijvoorbeeld met de zichtlijnen, met hoe de skyline overkomt in andere delen van de stad. En er zijn bijvoorbeeld ook veel groene daken.”

vrijdag 3 oktober 2008

Nieuwe wind in Afrika?

In Trouw vandaag een stuk over de nieuwe burgemeester van de stad Kisumu: "De zakenman lijkt on-Keniaans efficiënt. Over de vraag hoe de Keniaanse stad Kisumu er idealiter uitziet, hoeft burgemeester Sam Onyango Okello geen tel na te denken. „Mooie parken, een ringweg om het centrum te ontlasten, schoon drinkwater en een goed afvalsysteem in plaats van de huidige oude vrachtwagen en twee bestelwagens. Het is er veilig, en er wordt flink gehandeld, wat weer investeerders aantrekt.” „Luo’s zijn goede leiders”, zegt Okello, trots verwijzend naar presidentskandidaat Barack Obama, die kind is van een polygame Luo-vader. Heel Kisumu ging juichend de straat op in Obama-T-shirts toen die Hillary Clinton versloeg. „De mensen snakten naar goed nieuws. Uitbetaling van salarissen liep maanden achter. Dat is nu opgelost. Want niemand kan het maanden zonder geld uithouden, dus dan vraag je om corruptie. Parkeerwachters snappen nu dat ze het opgehaalde geld moeten afgeven, in plaats van houden.” Daarom praat hij met de banken opdat zij makkelijker leningen verstrekken aan hoogopgeleide jongeren. Hij probeert de 15.000 fietstaxichauffeurs als een coöperatie bankklant te maken. „Te veel geld hier gaat buiten de banken om.”

woensdag 1 oktober 2008

Wit-Rusland laatste der mohicanen?

De OVSE constateert in Wit-Rusland dat in bijna de helft van de stembureaus het tellen 'zeer slecht' verliep. Dat ook leden van de oppositie verkiesbaar waren betekende wel progressie. Wit-Rusland is een dinosaurus, de laatste staat in Europa waar amper een greintje democratie te bespeuren valt. Minder optimaal functionerende democratieën zijn verder: Bosnië-Herzegovina, Kosovo, Moldavië, Macedonië en Turkije. volgens het gezaghebbende Freedom House zijn Rusland en Montenegro nog een graadje minder democratisch dan deze vijf landen.

dinsdag 30 september 2008

Friedman over een groene economie: juist nu!

Thomas L. Friedman betoogt op zijn site: "Indeed, when this bailout is over, we need the next president — this one is wasted — to launch an E.T., energy technology, revolution with the same urgency as this bailout. Otherwise, all we will have done is bought ourselves a respite, but not a future. The exciting thing about the energy technology revolution is that it spans the whole economy — from green-collar construction jobs to high-tech solar panel designing jobs. It could lift so many boats.

In a green economy, we would rely less on credit from foreigners “and more on creativity from Americans,” argued Van Jones, president of Green for All, and author of the forthcoming “The Green Collar Economy.” “It’s time to stop borrowing and start building. America’s No. 1 resource is not oil or mortgages. Our No. 1 resource is our people. Let’s put people back to work — retrofitting and repowering America. ... You can’t base a national economy on credit cards. But you can base it on solar panels, wind turbines, smart biofuels and a massive program to weatherize every building and home in America.”

The Bush team says that if this bailout is done right, it should make the government money. Great. Let’s hope so, and let’s commit right now that any bailout profits will be invested in infrastructure — smart transmission grids or mass transit — for a green revolution. Let’s “green the bailout,” as Jones says, and help ensure that the American Dream doesn’t ever shrink back to just that — a dream."

maandag 29 september 2008

Tony Blair over religie & globalisatie

"Globalisatie is een kracht die mensen bijeen brengt,” zei Blair 19 september jongsleden op een college op de Yale Universiteit. “Als religie een kracht wordt die mensen uit elkaar drijft, dan wordt het een bedreiging in de 21e eeuw. Maar door ethische waarden te bewaken kan religie het proces van de globalisering ook civiliseren en humaniseren."

vrijdag 26 september 2008

Nog meer goed nieuws

Van Rolf Bos, Blogger voor de Volkskrant:
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is het aantal mensen dat ieder jaar malaria krijgt twee keer kleiner dan gedacht werd. Betere meetmethodes hebben ervoor gezorgd dat de schatting van vijfhonderd miljoen mensen die jaarlijks malaria krijgen met de helft verlaagd kon worden. De nieuwe schatting is gebaseerd op betere gegevens in landen buiten Afrika. Voor Afrikaanse landen is gebruikt gemaakt van cijfers uit plaatselijk onderzoek, nationale statistieken en ecologische informatie. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen is de schatting gebaseerd op gegevens uit 2006, de meest recente cijfers.Malaria is een infectieziekte die wordt verspreid door muggenbeten en heeft koorts, rillingen, misselijkheid en kortademigheid als symptomen. De ziekte treft vooral arme mensen in afgelegen gebieden, mn in Afrika.

Groeistuipen onderwijs in Afrika

In Trouw vandaag een artikel over het onderwijs in Afrika. Enkele citaten:
"Zambia en Oeganda zijn allebei landen uit de voorkeurslijst van Nederlandse steun, en Nederland is er een belangrijke onderwijsdonor. In beide landen gaat dankzij deze inhaalslag inmiddels 90 procent van de kinderen naar school, wat een bijzonder hoog percentage is voor Afrika. Ter vergelijking: in Sahellanden als Niger en Burkina Faso ligt dat rond of onder de veertig procent. Minpunten van gratis onderwijs zijn teruglopende betrokkenheid van ouders, daarmee minder controle op onderwijzend personeel en minder inkomsten voor de scholen. Nadat de onstuimige groei was gestabiliseerd, hebben overheid en donoren vooral geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering. Zoals: tegengaan van verzuim door leerkrachten (die in arme landen vaak onder schooltijd bijbeunen) en leerlingen, en afmaken van de basisschool."

Positieve ontwikkelingen dus, en natuurlijk is de weg omhoog bezaaid met obstakels!

donderdag 25 september 2008

Finland scherpt wapenwet aan: wanneer volgt VS?

Naar aanleiding van de schietpartij op een school waarbij 10 mensen omkwamen en de
22 jarige schutter, scherpt Finland zijn wapenwet aan.
* De politie gaat een lijst bijhouden van wapenbezitters
* Het medicijnengebruik van aanvragers van een vergunning wordt nagetrokken bij medici
* Handwapens wil men verbieden voor privé-personen

Finland telt circa 1,6 miljoen handvuurwapens op circa 650.000 geregistreerde wapenbezitters, die ze vooral voor de jacht gebruiken. Het land kent daarmee het grootste wapenbezit per hoofd van de bevolking na Jemen en de VS.

De VS zullen toch wel volgen met strengere wapenwetten, dat kan bijna niet anders. Weliswaar is het vuurwapen-geweld sterk afgenomen in de VS sinds 1994, maar de acceptatie van de bevolking van grote schietincidenten wordt steeds minder. Ook Obama stelt het wapenbezit ter discussie en zijn voorsprong op McCain groeit op dit moment. Kunnen de lijnen in onderstaande grafieken nog verder dalen? Natuurlijk!



woensdag 24 september 2008

Democracy on the rise

Mooi filmpje op de webiste 'Maps of War' waarin 4000 jaar geschiedenis van de democratie topografisch is samengevat in 90 seconden. Tegenwoordig leeft 60% van de wereldbevolking in een democratie: in 1950 was dat nog maar 30%!

4500x een voorbeeldje van globalisering

(Onderstaande tekst is te lezen op 4500 weblogs en andere sites, iedereen citeert elkaar zonder bron, dus die kan ik ook niet achterhalen. Journalistiek niet 100% zuiver, maar vooruit. Laten we dit scharen in de categorie 'amusement" . Ik heb 'm wel enigszins aangepast, want vond 'm niet helemaal kloppen. Zit er echt een Nederlandse motor in een Mercedes?)

Question: What is a fine example of Globalization?
Answer: Princess Diana's death.

Question: How come?
Answer: An English princess with an Egyptian boyfriend crashes in a French tunnel, driving a German car with a Dutch engine, driven by a Belgian who was drunk on Scottish whisky, followed closely by Italian Paparazzi, on Japanese motorcycles; treated by an American doctor, using Brazilian medicines.

This is sent to you by a Canadian, using Bill Gates's technology, and you're probably reading this on your computer, that uses Taiwanese chips, and a Korean monitor, assembled by Bangladeshi workers in a Singapore plant, transported by Indian lorry-drivers, unloaded by Sicilian longshoremen, and trucked to you by Mexican illegals.

maandag 22 september 2008

De fall van de Wall

Na de 'Berlin Wall' is het nu de beurt aan Wall-street, genoemd naar de Nederlandse vestingmuur die Nieuw-Amsterdam ooit omgaf. En wat de val van de Berlijnse muur was voor het communisme, is de val van Wall street voor de ongeremde kapitalisten, de 'marktfundamentalisten', zo betoogt Joseph Stiglitz, nobelprijswinnaar in de economie in 2001. Zie ook zijn uitleg van de crisis hier

zaterdag 13 september 2008

15 miljoen minder aidspatienten?

Vandaag wordt in NRC een al langer levend vermoeden van mij bevestigd, in een opiniestuk van Dr. Christian Fiala: dat de wereldwijde aids-cijfers zwaar zijn aangedikt. Er zouden geen 40 miljoen, maar maximaal 25 miljoen aidspatienten zijn in Afrika. Eerder concludeerde Emily Oster al aan de hand van mortaliteitscijfers in Botswana dat de schattingen van UNAIDS nooit kunnen kloppen, zie haar praatje op TED. Op een grafiek is te zien dat de cijfers soms met een factor drie zijn overdreven.

donderdag 11 september 2008

Google en de ontwikkelingslanden

Google investeert in 16 satellieten waardoor internet in ontwikkelingslanden 95% goedkoper kan worden in 2010. Deze 16 satellieten staan dichter bij de aarde dan de bestaande commerciële satellieten. Op plaatsen in Afrika is bandbreedte nu nog 20 keer zo duur als in de VS, zo is te lezen in de Financial Times. Desondanks zijn de ontwikkelingen er al explosief: zo nam het aantal Sudanezen met een internetverbinding toe van 35.000 naar 3,5 miljoen: honderd keer zoveel in 5 jaar tijd!

dinsdag 9 september 2008

Sociologie van de mobieltjes in Afrika

Het aantal mobieltjes in Afrika groeit met 60% per jaar. Nu al heeft een derde van alle Afrikanen er een. Velen bieden hun mobieltje tegen betaling aan voor gebruik door anderen, dus het gebruik ligt nog hoger. De economische gevolgen zijn groot, vooral voor kleine boeren: prijzen op verschillende markten kunnen sneller vergeleken worden en zo reistijd bespaard. De mobiele telefoon vergemakkelijkt ook het organiseren van protesten, zegt Mirjam de Bruijn, hoogleraar Afrikanistiek, in het Nrc van vandaag

De tweede recente globaliseringsgolf

Zoals te lezen is in de Indiase krant Financial Express kende de periode 1856-1914 ongekende economische groei en globalisering. Het was ook de tijd van grote imperia (zoals de Britse en Franse) waarbinnen maximale vrije handel mogelijk was. Daarna brak een tijd aan van nationalisme, oorlog, angst, depressie en totalitaire regimes - zowel fascistisch als communistisch - en veel overheidsregulering van handel. Naar bepaalde maatstaven bereikte de wereld pas in 1983 weer hetzelfde niveau van globalisering als in 1910. Toch hoeven we niet bang te zijn dat er weer zo'n peridoe zal aanbreken: er zijn veel meer democratische, goed geregeerde landen en deze zijn veel stabieler en sterker dan destijds. (Overigens hebben communisme en fascisme - die ooit de glans hadden van een 'krachtige ideologie' tegenover de slappe democratieën - die glans volledig verloren: de democratische landen trokken uiteindelijk aan het langste eind.)

zondag 7 september 2008

Talen en globalisering

Er zijn wereldwijd 6500 talen, waarvan over 6000 cijfers beschikbaar zijn. Daarvan worden er 52% gesproken door minder dan 10.000 mensen en 28% door minder dan 1.000.
De tien grootste talen - met elk minimaal 110 miljoen sprekers - beslaan de helft van de mensheid. Veel talen dreigen te verdwijnen in een globaliserende wereld: 90% rond 2100, is de verwachting. Ik vraag me af of dat erg is. Is het niet prachtig dat we naar steeds meer communicatie en eenheid toegroeien?

zaterdag 6 september 2008

Nederland globale grootmacht

Ja, Nederland is een klein land in de zin dat het op een globe nauwelijks te vinden is. Maar onze betekenis staat daarmee niet in verhouding. Onze economie is qua omvang de zestiende in de wereld; groter dan 92% van alle landen. Nederland heeft maar liefst twee bedrijven in de mondiale top-10: Royal Dutch Shell en ING-group. De grootste haven en de beste luchthaven van Europa onderstrepen onze internationale oriëntatie. We zijn het zevende exporterende land op deze aardbol en zelfs de nummer zes qua ontwikkelingshulp. Onze lage land zou dus zo deel kunnen uitmaken van een G-10 van mondiaal sterke naties. Laten we onszelf ook niet aanpraten dat we navelstaarders zijn. Nederlanders voelen zich onverminderd begaan met de wereld, zo blijkt uit onze duizenden goede doelen. Bij elkaar hebben deze clubs - waaronder WNF, Amnesty International en Oxfam-Novib - zeven miljoen leden, een unicum in de wereld. Een gezaghebbend Amerikaans tijdschrift over wereldpolitiek, Foreign Policy, heeft de 21 rijkste industrielanden doorgelicht wat betreft mondiale betrokkenheid. Er werd gekeken naar hulp, handel, investeringen, migratie, milieu, veiligheid en technologie. Nederland staat in het overall-klassement op de eerste plaats. Calimero mag dus best eens een ietsjepietsje trots zijn!

donderdag 4 september 2008

Globaal kantoor revisited

Ik kom nog even terug op drie blogs geleden: op mijn geglobaliseerde kantoor. Want hoe was dat vroeger eigenlijk? Hoe zag een Nederlands kantoor rond 1950-1955 eruit?
Met hulp van een aantal Deiners kwam ik op het volgende:
Talens-inkt, Nederlands
Gispen-bureaustoel, Nederlands
Ahrend-stalen bureau, Nederlands
GW-carbonpapier, Nederlands
Remington-schrijfmachine, Amerikaans
Leitz-perforator, Duits
Odhner-telmachine, Zweeds

Opvallende verschillen: veel meer Neerlandsche waar en géén enkel Oost-Aziatisch product, die nu mijn kantoor juist domineren. En kijk dan nog eens naar de grafiek van de welvaartstoename in het blog hieronder: volg de rode cirkels...

De skyline van Hong Kong

woensdag 3 september 2008

Hoeveel info past er in 1 grafiek?

Kijk eens naar onderstaande grafieken - klik aan voor een beter beeld. Het geeft de toestand van de wereld weer in 1950 en 2006. Wat zien we allemaal wel niet? De grootte van de cirkels correspondeert met het inwonertal van de landen. Rode cirkels zijn landen in Oost-Azië/Australië, blauwe in Afrika, lichtgroene in Amerika, oranje in Europa. Zoek zelf de 3 grootste landen: China, India en de VS. Horizontaal is rijkdom weergegeven, verticaal levensverwachting.

Wat kunnen we concluderen uit deze twee eenvoudige plaatjes:
1) er is een duidelijke correlatie tussen levensverwachting en rijkdom
2) de levensverwachting stijgt overal - zelfs in Afrika
3) de rijkdom groeit overal - zelfs in Afrika
4) maar Afrika loopt wel steeds meer achter op de rest van de wereld
5) China en andere Oost-Aziatische landen maakten de meest spectaculaire opmars (ook Vietnam, Zuid-Korea, Maleisië, Singapore, Taiwan, Indonesië, Japan)
6) De kloof in de wereld wordt kleiner (let wel op: logaritmische schaal!)
7) Zuid-Afrika is het enige belangrijke land (zeg, met meer dan 25 miljoen inwoners)dat stagneerde: de levensverwachting nam er met maar 4 jaar toe (vergelijk met Vietnam: 34 jaar!)
Als daar belangstelling voor is (reageer!) zal ik in een volgende blog enkele landen aanwijzen op de grafiek...
Bron: gapminder


Mijn straat globaliseert mee...

Aan de kop van mijn straat - de Willemsweg - zijn nieuwe bomen geplant. 12 Gingko biloba's, ook wel Japanse notebomen geheten, terwijl ze 'gewoon' uit China komen (China en Japan worden zo vaak door elkaar gehaald, en niet alleen als het om bomen gaat), uit de oostelijke kustprovincie Jiangsu. Ze dienen ter vervanging van Christusdoorns, Gleditisia triacanthos, die uit het zuid-oosten van de VS stammen, net als de verwante Robinia. Zo nieuw is die globalisering wat betreft de bomen niet, vanaf 1600 verschijnen in Nederland boomsoorten uit alle windstreken, met dank aan onze handelsroutes.

Hoe globaal is jouw kantoor?


Even een 'quick scan' van de spullen die rondom mij staan op mijn kantoor. 9 producten uit 9 verschillende landen. Heel geglobaliseerd dus, weinig nationalistische gekozen. De tijd van "Koopt Nederlandsche Waar" (leus uit de jaren '30) is lang vervlogen. (Al lijkt de SP er nog wel eens naar te verlangen...)
Wel zijn alle producten uit de regio's Noord-Amerika-West-Europa-Oost-Azië, dus er valt nog veel verder te globaliseren. Of heb jij toevallig wél iets uit Latijns-Amerika, Afrika of India op je bureau staan? Ik hoor het graag!

Samsung-beeldscherm, Zuid-Koreaans
Asus-pc, Taiwanees
Creative-boxen, Singaporees
Casio-calculator, Japans
Koffiebeker, Chinees
HP-printer, Amerikaans
Philips-telefoon, Nederlands
Nokia-mobiel, Fins
Stokke-bureaustoel, Noors
Leizt-perforator, Duits

Overigens staan in bovenstaande landen de hoofdkantoren, daar zijn de spullen vaak niet gemaakt: onderdelen van bijvoorbeeld een PC kunnen uit 25 verschillende landen afkomstig zijn!

vrijdag 29 augustus 2008

Moslims & globalisering

Moslims wijzen - in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht - globalisering niet af.
Integendeel. Dat blijkt uit een enquete van World Public Opinion (WPO) onder 5200 moslims in Azerbeidzjan, Egypte, Indonesië, Iran, Palestina, Turkije en Nigeria. 63% denkt dat globalisering positieve gevolgen heeft, ook voor hen. Opvallend genoeg heeft Turkije, ondanks EU-ambities - het geringste vertrouwen in globalisering.
link

Toerisme trends: Duitsers aan de leiding

Het toerisme neemt wereldwijd jaarlijks met zo'n 4% toe blijkt uit cijfers van UNWTO, de VN-organisatie voor toerisme. Europa is verreweg het meest populaire continent (56%) het Midden-Oosten en Afrika zijn de snelste stijgers in populariteit. De Duitsers, Amerikanen en Britten reizen - in absolute zin - het meest, in die volgorde. Nederland is uit de top-10 verdrongen door de Koreanen en Russen, die steeds meer te verteren hebben.

donderdag 28 augustus 2008

100.000 jaar

Globalisering is al heel oud, maar gaat steeds sneller. Ruwweg 200.000 jaar geleden ontstond in zuidelijk Afrika onze soort, Homo sapiens. Een groep mensen verliet dat magnifieke continent rond 100.000 jaar geleden via het Arabisch schiereiland. Australië werd 50.000 jaar geleden bereikt, Europa 40.000 jaar terug en Amerika ‘pas’ 15.000 jaar geleden. Akkerbouw met granen werd ontwikkeld in het midden oosten, zo’n 11.000 jaar voor Christus, om 6000 jaar later in Nederland te arriveren. De eerste stoomtrein in Engeland verscheen in 1804: 35 jaar later had Nederland zijn eerste spoorlijn. In juni 2007 kwam de iphone op de markt in de VS, een half jaar later in Europa. En iedereen die wilde, kon ‘m al direct in de VS bestellen...

465 miljard euro

Dat is de waarde van de Nederlandse export in 2007. Van de 756 miljard euro die we produceren gaat dus 62% van onze productie over de grens – wereldwijd is het 26%, zie vorige blog. Ter vergelijking: in 1939 voerde Nederland voor 1517 miljoen gulden in, en voor 966 miljoen uit, en hadden we dus een saldo invoer van 551 miljoen gulden. Onze totale export was maar een fractie van onze productie. Voor heel veel producten - zoals kleding en schoenen - was Nederland grotendeels zelfvoorzienend: nu maken we daarvan vrijwel niets meer.

dinsdag 19 augustus 2008

26%

Tegenwoordig is 26% van de totale productie van alle landen op de wereld bestemd voor de wereldhandel. Al die producten gaan dus over de landsgrenzen. In 1970 was dit nog maar de helft, 13%. Een duidelijk signaal dat de wereld steeds verder globaliseert – en het einde is nog niet in zicht